جهیزات استخر به تجهیزاتی گفته میشود که برای ساخت، نگهداری و تمیز نگهداشتن استخر، سونا و یا جلوزی از آن استفاده می شود. از تجهیزات استخر برای ساخت استخر و ارائه امکانات بیشتر برای راحتی شناگران در استخر به کار گرفته میشود. تجهیزات استخر بسته به اینکه اندازه استخر شما چقدر است و هدف شما از ساخت آن چیست، متفاوت خواهد بود؛ اما به هر حال وسایلی که در ساخت بیشتر استخرها به کار گرفته میشود، مشترک است و تفاوت در استفاده از بعضی وسایل و مدلهای آنها خواهد بود. تجهیزات استخر به دو دسته تجهیزات اصلی استخر و تجهیزات لوازم جانبی استخر تقسیم میشود. دسته اصلی شامل ابزارهایی هستند که شما باید حتماً در ساخت استخر خود به کار ببرید؛ اما دسته جانبی شامل ابزارهایی است که هر کسی بسته به سلیقه و نوع کارکرد استخر خود، آنها را استفاده میکند. در دسته جانبی، ابزارهای لوکس و تزئینی وجود دارد که استفاده از آنها الزامی نیست.
پمپهای تصفیه استخر
قلب سیستم تصفیه آب استخر، پمپ آن است. پمپ تصفیه استخر، آب خروجی از سیستم تخلیه را از فیلتر عبور داده و مجددا به کاسه استخر باز می گرداند. قبل از پمپ، یک صافی فلزی قرار دارد تا برگ و آشغالهای احتمالی باقیمانده که ممکن است باعث از کار افتادن و یا صدمه دیدگی پمپ شود را جمع کند.
پمپهای تصفیه آب استخر را می توان از مهم ترین و الزامی ترین لوازم استخر به شمار آورد؛ بدون شک خرید و نصب این تجهیزات استخر باید در اولویت طراحان و سازندگان قرار گیرد، چرا که وجود مابقی لوازم استخر تحت الشعاع نصب و اجرای این دستگاهها قرار می گیرند.
آب استخر باید در یک سیستم تصفیه سیرکوله شود تا کثیفی و آلودگی آن از بین برود. در یک مدل طراحی مرسوم، آب از دو یا چند خروجی کف استخر و چند اسکیمر که دور تا دور بالای استخر تعبیه شده توسط مکش پمپ تصفیه استخر جمع آوری گردیده و به سمت پمپ و سپس فیلتر تصفیه آب استخر هدایت می شود.
پکیج تصفیه آب استخر
با استفاده از پکیج تصفیه استخر علاوه بر به گردش در آوردن آب راکد استخر میتوان ذرات معلق و محلول موجود در آب استخر را نیز جدا نمود.
به طور کلی پکیجهای تصفیه آب استخر عمدتا در سه نوع Tpaks، پکیج دفنی، Top filter (پکیج سطحی) طراحی و ساخته شده اند که هر یک از آنها کاربری خاص خود را دارند.
پکیج تصفیه استخر Tpaks:
پکیج تصفیه آب استخر Tpaks متشکل از پمپ، فیلتر شنی بر روی یک شاسی ثابت به همراه کیت اتصالات و لولههای رابط میباشد که صرفا جهت فیلتر کردن آب استخرهای کوچک، جکوزی، حوضچه آب سرد و استخرهای موقت بادی طراحی و ساخته شده اند.
پکیج تصفیه استخر دفنی:
پکیج تصفیه آب استخر دفنی، جایگزین بسیار مناسبی برای موتور خانه استخرهای سر باز و سر پوشیده تا حجم 100 متر مکعب میباشد (پکیج دفنی بنا بر ظرفیت استخرها در مدلها و ظرفیتهای مختلفی ساخته میشوند).
پکیج تصفیه استخر TOP FILTER:
این نوع از پکیجهای تصفیه آب استخر، تجهیزات استخری مخصوص آن دسته از استخرهایی طراحی گردیده که هیچ گونه لوله کشی و مدار تصفیه در کف و سطح آنها در نظر گرفته نشده است و به عبارتی مانند حوضهای بزرگی هستند که شنا گران از آنها استفاده میکنند.
فیلتر تصفیه استخر و جکوزی
فیلترهای تصفیه استخر و جکوزی معمولا از نوع فیلتر شنی با مخزنهای بزرگ هستند که از فایبر گلاس و فلز ساخته شده و شامل یک بستر ضخیم از شن مخصوص بوده و همانند پمپها و پکیجهای تصفیه آب استخر از الزامی ترین تجهیزات و لوازم استخر میباشند.
آب از بالای مخزن فیلتر وارد شده و بواسطه نیروی جاذبه زمین، به سمت پایین حرکت و از روی شنها عبور میکند. ذرات ریز شن، املاح و آلودگیها را به خود جذب کرده و در انتهای مخزن، آب تصفیه شده جمع آوری و خارج می گردد.
به مرور زمان و با توجه به گرفتگی منافد داخل فیلتر شنی، شدت جریان آب در فیلتر کاهش می یابد.می توان از روی گیجهای فشار ورودی و خروجی فیلتر و مشاهده اختلاف فشار میزان کاهش جریان را کنترل نموده و در صورت نیاز فیلتر را شستشوی معکوس (Back Wash) نمود.
فیلتر تصفیه استخر و جکوزی به سه دسته تقسیم می شوند:
فیلتر شنی
فیلتر کارتریجی
فیلتر دیاتومه
در بعضی استخرها به جای فیلتر شنی از فیلتر دیاتومه و یا فیلتر کارتریجی استفاده می شود.
تجهیزات ضدعفونی استخر
علاوه بر فیلتر نمودن ذرات معلق موجود در آب، می بایست برای توازن شیمیایی آب نیز، مواد شیمیایی به آن تزریق نمود:
عوامل بیماری زای خطرناکی مثل باکتری در آب وجود دارند. استخر، مکان خوبی برای انتقال میکروارگانیسمهای بیماری زا از یک فرد به فرد دیگر می باشد.
همچنین آب با توازن شیمیایی نادرست می تواند به قسمتهای مختلف استخر صدمه وارد کند. همچنین توازن شیمیایی نامناسب آب می تواند سبب تحریک پوست و چشم شود.
پس باید یک سیستم ضدعفونی برای از بین بردن این عوامل بیماری زا وجود داشته باشد. ضد عفونی کننده متداول استخرها، کلر می باشد که بصورت ترکیبات شیمیایی “هیپوکلریت کلسیم” (جامد) و “هیپوکلریت سدیم” (مایع) وجود دارد. وقتی ماده جدید یا آلودگی وارد آب می شود، کلر بصورت ترکیبات شیمیایی مختلف از جمله “اسید هیپوکلرو” با آنها واکنش نشان می دهد. اسید هیپوکلرو، باکتریها و عوامل بیماری زا را بوسیله تخریب ساختار آنزیمهای آنان از بین می برد.
در بین لوازم و تجهیزات استخر، تجهیزات ضد عفونی استخر، از مواردی به شمار می روند که باید همواره خریداری شوند و مصرف کننده به طور کامل باید از سلامت این دستگاهها اطلاع داشته باشد.
تجهیزات ضدعفونی آب استخر شامل:
کلر زن خطی، پمپ تزریق اتاترون، دوزینگ پمپها، قرص کلر، تست کیت، افزایش دهنده PH آب استخر، کاهش دهنده PH آب استخر
جاروی استخر
جاروی استخر از وسایل جانبی برای تمیز نگه داشتن آب استخر می باشد، که وظیفه جمع آوری و پاک سازی مواد معلق سنگین و ته نشین شده در آب استخر را بعهده دارد. با استفاده از جاروی استخر دیگر لازم نیست به علت جلبک گرفتن دیوارهها و کف استخر و هرنوع آلودگی ته نشین شده که توسط کفشور جمع آوری (در استخرهایی که دارای مدار تصفیه میباشند) نگردیده، آب استخر را خالی کنید.
سه نوع متفاوت از جاروهای استخر عبارتند از:
جاروی دستی
جاروی دستی استخر در دو مدل بدون فیلتر تصفیه (نوع مدار باز که در آن آب کشیده شده توسط جارو و مجدداً بصورت مستقیم به استخر باز گردانده نمی شود بلکه این آب به اسکیمر وارد شده و پس از فیلتر شدن به استخر باز می گردد و در صورت نبودن اسکیمر و سیستم تصفیه استخر به فاضلاب، دور ریز، باغچه و … هدایت می شود) نوع دیگر جاروی دستی استخر به همراه فیلتر تصفیه (نوع مدار بسته که در آن آب کشیده شده از استخر بوسیله پمپ جارو به فیلتر که معمولاً شنی میباشد و بر روی شاسی جاروی دستی نصب گردیده شده و پس از تصفیه میتوان آب را مجدداً به استخر بازگرداند) نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
جاروی نیمه اتوماتیک
کافیست این جارو را به پمپ تصفیه یا اسکیمر متصل نموده و در کف استخر خود قرار دهید تا با استفاده از پمپ و نیروی کششی آن جارو به تمامی نقاط استخر حرکت کرده (به صورت دینامیکی) و از قسمت زیرین خود که برای جمع کردن آلودگیها و ذرات ته نشین شده استخر میباشد تمامی ذرات را جمع کرده و بعد از انجام کار آن را از استخر بیرون آورید.
جاروی رباتیک
جاروی استخری رباتیک با عملکرد هوشمند و جالب علاوه بر دارا بودن موتوری قوی (پمپ)، دارای بدنه ای سبک و قابل حمل می باشند و به صورت اتوماتیک روی سطوح عمودی و افقی در کف و دیوارههای استخر حرکت کرده و بدون نیاز به اوپراتور عملیات پاک سازی را روی سطوح استخر انجام میدهند. جاروهای رباتیک و هوشمند با طراحی خاص و استفاده از شنی مکنده به جای چرخ، قابلیت حرکت اتوماتیک و تمیز کردن کف و دیواره استخر را دارند، همچنین با مکش آب کف و دیواره استخر به درون خود و تصفیه آن بوسیله فیلترهای کارتریج داخلی و فرستادن مجدد آب به داخل استخر، مانع از به هدر رفتن آب می شوند.
جت پمپ جکوزی
در جکوزیهای آب گرم برای پمپاژ آب با فشار زیاد به داخل جکوزی از جت پمپ جکوزی با سرعت بالا استفاده می گردد. در حالی که برای به گردش در آوردن آب در حالت معمول، فیلتر کردن و گرم کردن آب از پمپ جکوزی با سرعت پائین استفاده می شود، بدیهی است که در وضعیت دوم برای فیلتر کردن آب از صافی در مسیر عبور آب نیز استفاده می گردد.
گرمکن آب استخر و جکوزی
در بسیاری از استخرهای خصوصی (آپارتمانی) جهت تامین گرمایش آب استخر، گرمایش آب جکوزی،گرمایش آب مصرفی سرویسها و دوشها از یک سیستم مستقل گرمایش استفاده می شود. البته لازم به ذکر است که افزایش بیش از حد دمای آب استخر سبب افزایش میزان تبخیر و بالا رفتن رطوبت نسبی در محیط استخر می گردد. همچنین این عامل سبب فرسایش و آسیب دیدن تجهیزات موجود در محوطه استخر خواهد گردید.
روشهای گرمایش آب استخر و جکوزی
گرمایش آب استخر با استفاده از دیگ (چدنی و یا فولادی) و مبدل حرارتی (پوسته و لوله و یا مبدل حرارتی صفحه ای)
گرمایش آب استخر با استفاده از گرمکنهای برقی
گرمایش آب استخر با استفاده از پکیجهای گازی مخصوص گرمایش آب استخر
گرمایش آب استخر با استفاده از سیستم سولار به صورت غیر مستقیم و مستقیم
گرمایش استخر با استفاده از مبدلهای حرارتی
رطوبت گیر استخر
هوای محیط به علت دارا بودن نم و رطوبت می تواند باعث ایجاد جلبکهای سمی و همچنین تخریب شدید مصالح ساختمانی در محیط استخر (خصوصا استخرهای سرپوشیده آبگرم) گردد.
یک استخر سرپوشیده شنا می تواند لحظات شاد و مفرحی را فراهم کند اما تبخیر از سطح آب می تواند باعث ایجاد مشکلات ساختاری گردد. در معرض رطوبت بالا قرار گرفتن دیوارها، دکوراسیون و همچنین کف و سطح زمین باعث می شود مصالح به کار رفته به سرعت مورد تخریب قرار گیرند. به همین دلایل از رطوبت گیر استفاده می شود.
هیتر برقی و گازی سونا
هیتر برقی و گازی سونای خشک را می توان به دو دسته هیتر برقی سونا که با انرژی الکتریکی (بوسیله المنتهای مخصوص) کار می کند و یا هیتر گازی سونا که با سوخت گاز یا گازوئیل کار میکند (متشکل از دیگ و مشعل گازی، دوگانه سوز، گازوئیلی) تقسیم بندی نمود. در دو نوع ذکر شده از هیترهای سونا خشک از سنگ سونا جهت انباره کردن گرما استفاده می گردد که این امر علاوه بر زیبایی که به داخل اتاق سونا می بخشد به کاربر این امکان را میدهد که بتواند بر روی هیتر اسانس (اکالیپتوس) بریزد. چون امکان ریختن اسانس به صورت مستقیم بر روی سینی کوره (هیتر سونا خشک گازی) یا بر روی المنت (هیتر سونا خشک برقی) وجود ندارد.
هیترهای سونا بخار هم به دو گروه هیتر برقی سونای بخار (دیگ برقی سونای بخار) که معمولا در پشت دیوار سونای بخار نصب میگردند و هیتر گازی (دیگ بخار) که میتوان در فاصله بیشتر و در موتور خانه نصب گردند تقسیم می شوند.
چراغ استخر و سونا
چراغهای استخری در دو مدل رو کار (بدون کاسه) و تو کار (با کاسه) و با لامپهای هالوژنی که معمولا تک رنگ میباشند وهم چنین لامپهای LED و SMD که در دو نوع تک رنگ و رنگی (14 رنگ) می باشد، ارائه می گردند.
مزیت چراغهای استخری LED و SMD نسبت به نوع هالوژنی آنها این است که اولا حرارت زیادی از خود تولید نمی کنند، در نتیجه اگر استخر بدون آب باشد این چراغهای استخری آسیب نمیبینند و ثانیا عمر کارکرد بالاتری دارند. همچنین چراغهای استخری LED و SMD دارای رنگهای متنوعی می باشند.
نردبان و دستگیره استخر
نردبان یا پله استخر از ملزومات بهره برداری از استخر می باشد و باعث سهولت در بیرون آمدن شناگران از حوضچه یا همان کاسه استخر می شود،در استخرهایی با طول بیشتر از 10 متر بهتر است از دو نردبان استخر (یکی در قسمت عمیق و یکی در قسمت کم عمق) استفاده شود و در استخرهایی با طول کمتر از 10 متر از یک نردبان استخر در قسمت کم عمق استفاده میشود.
اصولا نردبان استخر از جنس استیل 304 یا 316 با پلههایی از جنس ABS، تمام استیل و یا ترکیبی از استیل و پلاستیک ضد سر خوردگی ساخته میشوند، تعداد پلههای نردبان استخر بسته به عمق محل نصب نردبان از 2 پله تا 6 پله موجود میباشند و معمولا فاصله بین پلهها 25 یا 30 سانتی متر می باشد.
آبنما و فواره استخر
آبنما و استخر یکی از ضروری ترین عناصر ایجاد حس آرامش در هر باغ و فضای سبز می باشند آبشارها و جویبارهای طبیعی و مصنوعی همیشه برای مردم جذابیت خاصی داشتهاند. امروزه طراحان توانستهاند با الهام از زیباییهای طبیعی و از جمله آبشارها و جویبارها، در پارکها و باغها گوشههایی از طبیعت را تا حد امکان باز آفرینی نمایند. ارزش وجودی این طرحها و پروژهها به جنبههای زیباییشناسی آنها محدود نمیشود، بلکه در تلطیف هوا و مطبوع ساختن فضای زیبا و همچنین جلو گیری کردن از راکد ماندن آب نیز بسیار موثرند. فواره یکی از عناصر معماری است که آب را به هوا پرتاب میکند. این کار یا به منظور سهولت در استفاده از آب (آشامیدن و یا شستشو) و یا برای مقاصد زیبایی انجام میشود.